Watersalamanders in je tuin
Iedereen die opgegroeid is met een beetje natuur en een slootje in de buurt, kent wel de kikkervisjes die verschijnen in de lente. Die later uitgroeien tot kleine kikkertjes. Minder bekend zijn de watersalamanders, maar ook in Nederland hebben we vijf inheemse soorten salamanders. En wat je misschien niet zou verwachten, zelfs in Amsterdam komen die voor. Elk jaar in maart zitten er ineens weer watersalamanders in mijn vijver en die van mijn buurman (stadsdeel watersgraafsmeer/oost). Rond april zitten ze er wel met 20 tegelijk in. Het is mijn mooiste kado van de lente. Ze hebben een hoog schattigheidsgehalte.
Nederlandse kleine watersalamander
Soorten salamanders
Salamanders (Caudata) zijn een groep van gewervelde dieren die behoren tot de klasse amfibieën.
Er zijn dus vijf soorten salamanders in Nederland, waarvan 4 watersalamanders:
- de kleine watersalamander, dit is de meest voorkomende salamander.
- de vinpoot- of draad salamander.
- de alpenwatersalamander.
- de kamsalamander.
- de vuursalamander, de enige landsalamander. Helaas is deze ernstig bedreigd. Leeft in zuid Limburg.
Watersalamanders leven een tijdje in het water om te paren, maar de rest van de tijd leven en jagen ze op het land.
Wat kun je zelf doen voor salamanders?
Wil je zelf ook watersalamanders in je tuin? Zelfs in Amsterdam? Dat is helemaal niet zo moeilijk. Het meest waarschijnlijk is dan dat je de kleine watersalamander zult aantrekken. Er moeten rommelhoekjes zijn om te jagen en te verstoppen en een vijvertje.
De kleine watersalamander legt 100 tot 350 eitjes in stilstaand of een heel klein beetje stromend water. De natuurlijke habitat van deze salamanders wordt steeds kleiner, doordat er bijvoorbeeld nieuwbouw voor in de plaats komt. Hier kun je als fanatiek tuinder dus echt het verschil maken en een nieuwe leefomgeving in je tuin creëren.
De paartijd is vanaf eind maart tot juni, met een piek in april en begin mei. Het is best makkelijk als je een tuin in Amsterdam hebt, om een vijvertje in te graven. Je kunt via marktplaats een vijvertje kopen of zelf een teiltje of plantenkuip ingraven. Belangrijk is dat het vijvertje het volgende bevat:
- stilstaand water;
- waterplantjes, hier zet het vrouwtje de eitjes op af en ze kunnen zich erachter verstoppen;
- en een paar stenen of overhangende planten, waardoor de watersalamander ook weer uit de vijver kan klimmen en aan land kan komen;
- geen vissen (want die eten de eitjes en larfjes);
- verder zal de tuin dus wat rommelhoekjes moeten hebben, waar de salamanders zich kunnen verstoppen en ze eten kunnen vinden. Wist je dat ze ook eitjes van naaktslakken eten?
Het leuke is, dat stilstaand water ook libelles aantrekt. Misschien daarover een andere keer meer.
Of wil je zelf salamanders in het wild spotten met je kinderen; in het Amsterdamse Bos zitten ook veel reptielen en amfibieën, waaronder salamanders.
GAIA